Skip to document

Fil8 Quarter 2 Module 1 - filipino 8

filipino 8
Subject

BS Education

237 Documents
Students shared 237 documents in this course
Academic year: 2022/2023
Uploaded by:
0followers
7Uploads
40upvotes

Comments

Please sign in or register to post comments.

Preview text

Filipino 8

Ikalawang Markahan – Modyul 1

Tulang Tradisyunal at Tulang Modernista

8

Alamin

 Naihahambing ang sariling saloobin at damdamin sa saloobin at damdamin ng nagsasalita F8PN-IIa-b-

 Napipili ang mga pangunahin at pantulong na kaisipang nakasaad sa binasa F8PB-IIa-b-

 Nasusuri ang paraan ng pagbigkas ng tula ng mga kabataan sa kasalukuyan batay sa napanood (F8PD-IIa-b-23)

Paano matuto gamit ang modyul na ito

Para matamo ang mga layunin sa itaas, kailangan lang ay sundin ang sumusunod:

  1. Maglaan ng karampatang panahon para sa pagbabasa at pag- unawa sa paksa ng modyul na ito.
  2. Unawain at sunding mabuti ang mga panutong ibibigay sa bawat Gawain.
  3. Sagutin at gawin ang lahat na mga gawain at pagsusulit na inihanda.

i

Sa modyul na ito, inaasahan ang mga mag-aaral na matatamo ang sumusunod na kasanayang pampagkatuto:

Pangkalahatang Panuto

Ngayong hawak mo na ang Modyul na ito, gawin ang mga sumusunod:

  1. Basahin at sundin ang panuto sa bawat paksa.
  2. Itala ang mga kaukulang punto na nagangailangan ng masusing kasagutan.
  3. Gawin ang mga Gawain sa Modyul nang may pag-unawa.
  4. Sagutin ang lahat ng mga katanungan sa bawat Gawain.

3

Para sa Guro

  1. Ilahad at ipaunawa sa mag-aaral ang bawat paksa sa Modyul. Ipagawa sa mga mag-aaral ang mga Gawain nang may tiwala sa sarili.

  2. Bigyan ng tuntunin ang mga mag-aaral na sagutin ang mga gawain sa Alamin upang suriin ang kanilang kaalaman sa paksang tatalakayin.

  3. Ipagawa ang gawaing Tuklasin para sa masusing pag-unawa ng mga mag-aaral sa kahalagahan ng pag-aaral sa paksa.

  4. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Suriin. Hayaan silang tuklasin ng may pag-unawa ang mga paksang tatalakayin sa modyul.

  5. Ipasagot ang Pagyamanin. Suriing mabuti kung lubos na nauunawaan ng mga mag-aaral ang paksang tinalakay ang kanilang pag-unawa sa pamamagitan ng pagsagot sa mga katanungang nasa Isaisip.

  6. Ipagawa ang gawaing Isagawa bilang bahagi ng pagsasakatuparan at aplikasyon sa pangkalahatang pagkatuto mula sa mga paksang natutunan sa modyul na magagamit sa pang-araw-araw na Gawain.

  7. Gawin ang karagdagang Gawain na inilaang ng guro upang mapalawak ang kaalaman.

  8. Ito ay isang tulang may sukat bagamat walang tugma? A. Malayang taludturan

B. Tradisyunal

C. Berso blangko

D. Wala sa nabanggit

  1. Ano ang tawag sa linya ng isang tula? A. Sukat B. Saknong C. Tugma D. Taludtod

  2. Ito ay isang anyo ng tula na may sukat,tugma at mga malalim na kahulugan? A. Malayang taludturan B. Tradisyunal C. Berso blangko D. Wala sa nabanggit

  3. Ano ang tawag sa huling tunog sa linya ng isang tula? A. Tugma B. Talinghaga C. Sukat D. Taludtod

Tuklasin

Gawain 2.

Panuto: Basahin at unawain ang tula, isa sa pianakakilalang tulang Pilipino. Ito’y sumikat ng awitin ni Freddie Aguilar at gamitin sa mga kilos protesta. Isa ito sa mga kinanta sa Edsa 1986 at patuloy paring bumubuhay sa ating diwang makabayan.

BAYAN KO

Ang bayan kong Pilipinas Lupain ng ginto’t bulaklak Pag-ibig na sa kanyang palad Nag-alay ng ganda’t dilag.

5

At sa kanyang yumi at ganda Dayuhan ay nahalina Bayan ko, binihag ka Nasadlak sa dusa.

Ibon mang may layang lumipad kulungin mo at umiiyak Bayan pa kayang sakdal dilag Ang di magnasang makaalpas!

Pilipinas kong minumutya Pugad ng luha ko’t dalita Aking adhika, Makita kang sakdal laya.

Enrijo, Willita A., et. Al. Panitikang Pilipino Avenue, Pasig City, Philippine. Book Media Press, Inc.

  1. Tungkol saan ang tula/awitin?





  2. Batay sa tula o awit, ano ang kalagayan ng ating bansa?





  3. Magbigay ng isang talinghaga tungkol sa ating bansa na mababasa mula sa tula/awit.





  4. Ano ang kalagayan ng ating bansa na inilarawan sa tula o awit?





6

Suriin

Ano nga ba ang tula at mga anyo nito?

Ang tula ay isang uri ng panitikan na pinagyayaman sa pamamagitan ng paggamit ng tayutay, at malayang paggamit ng mga salita sa iba’t ibang estilo, Kung minsan ito ay maikli kung minsan ito ay mahaba ay binubuo ng mga saknong at mga taludtod na karaniwang wawaluhin, lalabindalawahin, lalabing-animin at lalabing-waluhing pantig.

brainly/question/447250#readmore

Mga Anyo ng Tula

  1. Tradisyunal - Ito ay isang anyo ng tula na may sukat,tugma at mga salitangmay malalim na kahulugan.

  2. Berso Blangko - tulang may sukat bagamat walang tugma.

  3. Malayang taludturan - tulang walang sukat at walang tugma. Ang anyo ng tulang ito ay siyang nanaluktok na anyong tula sa panahon ng paghingi ng pagbabago ng mga kabataan.

TULANG MAY MALAYANG TALUDTURAN

Ang tulang may malayang taludturan ay isang makabagong anyo ng tula na walang sinusunod na sukat at tugma. Sa ganitong anyo, maaaring mag-iba-iba ang bilang ng pantig sa bawat taludtod at ang huling tunog ng bawat isa. Ngunit hindi ito nangangahulugan na mas madaling gawin ang isang tulang may malayang taludturan kaysa sa isang tradisyunal dahil kailangan pa ring panatilihin ang mga batayang katangian ng isang akdang taludturan, gaya ng sumusunod:

  1. TALINHAGA – Ayon kay Roberto Añonuevo, ito ang “nagtataglay ng diwa o buod na nilalaman ng tula; ang disenyong nagtatakda ng paraan ng pagpapahayag, paglalarawan, o pagsasalaysay ng tula”. Sa madaling sabi, ang talinhaga ang nagtataglay ng “misteryo” ng tula na kapag natuklasan ng mambabasa ay magpapaunawa din sa kaniya ng mensahe

8

Magaling! Nalampasan mo ang unang pagsubok. Binabati kita!

Puntahan na natin ang susunod na aralin! Tiyak na marami kang matututunan at magiging bihasa ka sa larangan ng pagsulat. Tara na!

nito. Ayon naman kay Lope K. Santos, ang talinhaga ng tula ay mauri sa dalawa: mababaw o iyong madaling makuha sa pagbasa ng mga salita at malalim iyong humihingi ng mas seryosong pagsusuri bago makuha ang ipinahahayag.

  1. HARAYA – ito ang paggamit ng angkop, malinaw at masining na pananalitang lumilikha ng mga imahen o larawang-diwa sa isip ng mga mambabasa at nagpapadanas sa kanila ng pagiging totoo ng tula. Kasama rito ang paggamit ng mga tayutay at matatalinhagang pananalita na lalong nakapagpapataas sa katangiang estetiko ng tula.

Kinikilalang “Ama ng Makabagong Panulaang Filipino” si Alejandro G. Abadilla dahil sa paglaban niya sa nakagisnang anyo ng panulaan na lubha umanong romantisado at nakatuon sa paggamit ng sukat at tugma. Ang kaniyang tulang “Ako ang Daigdig” ay ang nangungunang halimbawa ng tulang may malayang taludturan. May malalim na talinhaga ang tula dahil kailangan itong suriin nang mabuti upang maunawaan ang paglaya na tinatalakay ng may-akda. May mabisa rin itong haraya dahil kahit may tendensiyang magpaulit-ulit ang nilalaman ng mga taludtod nito, napapanatili ng bawat isa ang pagiging natatangi kaya natatangi din o magkakaiba ang bawat imaheng nabubuo sa isip.

arkongbatopanitikantula.blogspot/2017/02/ang-anyo-ng-tula.html

Halimbawa ng tulang tradisyunal:

MANGGAGAWA

Ni: Jose Corazon de Jesus

Bawat palo ng martilyo sa bakal mong pinapanday alipatong nagtilamsik, alitaptap sa karimlan; mga apoy ng pawis mong sa Bakal ay kumikinang tandang ikaw ang may gawa nitong buong Santinakpan. Nang tipakin mo ang bato ay natayo ang katedral nang pukpukin mo ang tanso ay umugong ang batingaw, nang lutuin mo ang pilak ang salapi ay lumitaw, si Puhunan ay gawa mo, kaya ngayon’y nagyayabang.

Kung may ilaw na kumisap ay ilaw ng iyong tadyang, kung may gusaling naangat, tandang ikaw ang pumasan mula sa duyan ng bata ay kamao mo ang gumalaw hanggang hukay ay gawa mo ang krus na nakalagay.

Kaya ikaw ay marapat dakilain at itanghal pagkat ikaw ang yumari nitong buong Kabihasnan..... Bawat patak ng pawis mo’y yumayari ka ng dangal, dinadala mo ang lahi sa luklukan ng tagumpay.

Mabuhay ka nang buhay na walang wakas, walang hanggan, at hihinto ang pag-ikot nitong mundo pag namatay.

tagaloglang/tula-manggagawa/

9

Gawain 3

  1. Ano ang pagkakaiba sa pagtrato nila sa parehong paksa?

  2. Sino ang nagsasalita at ang kausap sa bawat tula?




  3. Ano ang pagkakaiba sa porma, sukat at tugma?




    Ano naman ang pagkakapareho nito?




PAGKAKAIBA PAGKAKATULAD PAGKAKAIBA

  1. Ano ang pagkakaiba sa pahayag ng dalawang tula?




  2. Ano naman ang ‘di kanais-nais na isinasaad sa pangalawang tula?




  3. Kung ikaw ang papipiliin, alin sa dalawang tula ang nais mong gayahin. Bakit?




Pagyamanin

Gawain 4

Pasulit: Upang lubos mong maunawaan ang araling tinalakay, tukuyin kung ano ang nais ipahiwatig sa bawat pahayag na nasa ibaba.

  1. Isang makabagong anyo ng tula na walang sinusunod na sukat at tugma.



  1. Kinikilalang “Ama ng Makabagong Panulaang Filipino”.



  1. Ito ay “nagtataglay ng diwa o buod na nilalaman ng tula; ang disenyong nagtatakda ng paraan ng pagpapahayag, paglalarawan, o pagsasalaysay ng tula”.

Isaisip

Gawain 5

Panuto: Basahin ang tulang pinamagatang “Pag-ibig” ni Jose Corazon de Jesus. Pagkatapos, sagutin ang sumusunod na mga katanungan.

PAG-IBIG

JOSE CORAZON DE JESUS

Isang aklat na maputi, ang isinusulat: luha! Kaya’t wala kang mabasa kahit isa mang talata. Kinabisa at inisip mulang ating pagkabata, tumanda ka’t nagkauban, hindi mo pa maunawa.

Ang pag-ibig, isipin mo, pag inisip, nasa puso; pag pinuso nasa isip, kaya’t hindi mo makuro. Lapitan mo nang matagal ang pagsuyo... naglalaho, layuan mo at kay lungkot, nananaghoy ang pagsuyo.

Ang pag-ibig na dakila’y aayaw ng matagalan, parang lintik kung gumuhit sa pisngi ng kadiliman. Ang halik na ubos-tindi, minsan lamang sa halikan, at ang ilog kung bumaha, tandaan mo’t minsan lamang.

Ang pag-ibig kapag duwag ay payapa’t walang agos, walang talon, walang baha, walang luha, walang lunos. Ang pag-ibig na matapang ay puso ang inaanod pati dangal, yama’t dunong nalulunod sa pag-irog.

Ang pag-ibig na buko pa’y nakikinig pa sa aral, tandang di pa umiibig, nakikita pa ang ilaw, ngunit kapag nag-alab na’t pati mundo’y nalimutan iyan, ganyan ang pag-ibig, damdamin at puso lamang!

Kapag ikaw’y umuurong sa sakuna’t sa panganib ay talagang maliwanag at buo ang iyong isip. Takot pa ang pag-ibig mo, hindi ka pa umiibig, pag umibig, pati hukay ay aariin mong langit.

Kailangan sa pag-ibig ay hirap at mga luha at ang duwag ay malayong sa pag-ibig dumakila.

Ang pag-ibig ay may mata, ang pag-ibig ay di bulag, ang marunong na umibig, bawat sugat ay bulaklak. Ang pag-ibig ay masakim at aayaw sa kakabyak, o wala na kahit ano, o ibigay mo nang lahat!

“Ako’y hindi makasulat at ang nanay, nakabantay.” Asahan mo, katoto ko, hindi ka pa minamahal. Ngunit kapag sumulat na sa ibabaw man ng hukay minamahal ka na niya nang higit pa kaysa buhay.

Kayo mga kabataang pag-ibig ang ninanais, kayo’y mga paruparong sa ilawan lumiligid. Kapag kayo’y umibig na, hahamakin ang panganib, at ang mga pakpak ninyo’y masusunog sa pag-ibig!

tagaloglang/tula-pag-ibig-love/

  1. Tukuyin ang mga pahayag sa tula na nagpapatunay ng pagmamahal sa bayan ng mga Pilipino. Ipaliwanag. ________________________________________________________



  2. Alin sa mga pahayag sa itaas tungkol sa pag-ibig sa bayan ang mas naibigan mo.

Bakit?




  1. Anong salawikain ang maiangkop sa tula? Patunayan.



Karagdagang Gawain

Gawain 8

Panuto: Magsaliksik ng impormasyon tungkol sa Balagtasan.

Narito ang gabay na mga tanong:

  1. Ano ang balagtasan?

  2. Paano ito binubuo?

  3. Saan ito kadalasang itinatanghal?

  4. Kadalasan, ilang miyembro binubuo ang balagtasan?

  5. Paano ito binibigkas?

Tulang Modernista

PAGTATAYA

Panuto: Basahin ang mga katanungan at bilugan ang titik nang wastong sagot.

  1. Isang sikat na awitin/tula na ginamit sa mga kilos protesta Noong 1986. A. Lupang tinubuan B. Lupang hinirang C. Bayan ko D. Bayani

  2. Anong tawag sa bilang ng pantig sa bawat taludtod? A. Sukat B. Saknong C. Tugma D. Taludtod

  3. Ano ang tawag sa linya ng isang tula? A. Sukat B. Saknong C. Tugma D. Taludtod

  4. Ano ang tawag sa huling tunog sa linya ng isang tula? A. Tugma B. Talinghaga C. Sukat D. Taludtod

Was this document helpful?

Fil8 Quarter 2 Module 1 - filipino 8

Subject: BS Education

237 Documents
Students shared 237 documents in this course
Was this document helpful?
Filipino 8
Ikalawang Markahan – Modyul 1
Tulang Tradisyunal at Tulang Modernista
8